Οι e-ξερευνητές της γνώσης

Το είδωλο των αντικειμένων που παρατηρούμε σχηματίζεται στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού μας. Από εκεί μεταφέρεται μέσω του οπτικού νεύρου στον εγκέφαλο, προκειμένου να υποστεί την κατάλληλη επεξεργασία.

Ο εγκέφαλος διατηρεί την εντύπωση μιας εικόνας για κάποιο χρονικό διάστημα. (περίπου από 1/12 μέχρι 1/20 του δευτερολέπτου). Αν εκείνη τη στιγμή δούμε μια άλλη εικόνα, ο εγκέφαλός μας δεν μπορεί να την ξεχωρίσει από την προηγούμενη.Η ιδιότητα αυτή του εγκεφάλου ονομάζεται μεταίσθημα. Αν στο χρονικό αυτό διάστημα δούμε μια άλλη εικόνα, ο εγκέφαλος δεν ξεχωρίζει τις δύο εικόνες.

Στην ιδιότητα αυτή στηρίζεται η λειτουργία του κινηματογράφου και της τηλεόρασης. Τα κινούμενα σχέδια και οι διάφορες κινούμενες εικόνες (animation) στηρίζονται σε αυτήν ακριβώς την ιδιότητα: Μια σειρά από εικόνες προβάλλονται με γρήγορο τρόπο, ώστε να δημιουργείται στον θεατή η ψευδαίσθηση της κίνησης.

Το μεταίσθημα είναι μια φυσική οφθαλμαπάτη, η οποία επιτρέπει στον άνθρωπο (αλλά και σε άλλα ζώα με εξελιγμένους οφθαλμούς)

να αντιλαμβάνεται τον μεταβαλλόμενο χώρο γύρω του σαν μια συνέχεια και

να υπολογίζει την ταχύτητα των κινούμενων αντικειμένων στο οπτικό του πεδίο.

Παραδείγματα

1 Ένα από τα πρώτα πειράματα που έγιναν αφορούσε μια εικόνα με ένα κλουβί και μια με ένα πουλί.

Παρακολουθήστε την αργή και τη γρήγορη εναλλαγή τους. Στη δεύτερη περίπτωση ο εγκέφαλός μας νομίζει ότι το πουλί μπήκε στο κλουβί

2 Είναι αυτονόητο ότι όσο περισσότερο μοιάζουν οι εικόνες τόσο ευκολότερα ενεργοποιείται το μεταίσθημα. Παρατηρήστε τις ακόλουθες 30 φάσεις από την περιστροφή της Γης γύρω από τον άξονά της. Ξεκινήστε από την πρώτη σειρά και φανταστείτε την εικόνα να κινείται:

Όσο πιο γρήγορα εναλλάσσονται οι 30 φάσεις του πλανήτη μας τόσο πιο αληθινή μοιάζει η νέα, κινούμενη εικόνα:

3 Ένα ακόμη παράδειγμα είναι οι 16 φωτογραφίες ενός αλόγου και του αναβάτη του. Η κατάλληλη εναλλαγή τους δίνει μια σχεδόν φυσική κίνηση!

Με ένα "Κλικ " παρακάτω μπορείτε να μάθετε πώς το ανθρώπινο μάτι αντιλαμβάνεται τα αντικείμενα γύρω του, να ενημερωθείτε για τις παθήσεις της όρασης και να διασκεδάσετε με οφθαλμαπάτες...

Το εσωτερικό του ματιού μας (Εγκύκλιος Παιδεία)
Πώς βλέπουμε (Εγκύκλιος Παιδεία)

Παρουσίαση ΦΕ (Γ. Ζερβός)

Παρουσίαση ΦΕ (Θ. Αρβανιτίδης)

Παρουσίαση ΦΕ (Α. Χαραλάμπους)

Το ΦΕ συμπληρωμένο (Θ. Αρβανιτίδης)

Πώς βλέπουμε (βίντεο)

Πώς βλέπουμε - πείραμα (βίντεο)

Πώς λειτουργεί η όραση (βίντεο)

Πώς λειτουργεί το μάτι (βίντεο)

Προβλήματα όρασης (Θ. Αρβανιτίδης)

Η μυωπία και η πρεσβυωπία (Φωτόδεντρο)

Πώς βλέπει κάποιος με μυωπία, υπερμετρωπία ή αστιγματισμό (βίντεο)